Adet Öncesi Gerginlik Sendromu (Premenstrüel Sendrom - PMS)

Premenstrual sendrom (PMS) menstrüel siklüsle ilişikli şikayetler grubundan oluşan bir durumdur. Tipik olarak şikayetler adetten 1-2 hafta önce oluşur ve adetin başlaması ile birlikte şikayetler kaybolur. Her yaşta görülebileceği gibi her kadında farklı bir tablo oluşturabilir. Bazı kadınlarda premenstural sendrom ayda bir hafif rahatsızlık sebebi iken bazı kadınlar da ise gündelik hayatı durduran bir durumdur. PMS adetlerin durduğu durumda (menapoz, gebelik) kendiliğinden kaybolur.

PMS’nin nedeni net olarak bilinmemektedir. Adet döngüsündeki hormonal değişimin önemli bir neden olduğu düşünülmektedir.  Bu değişiklikler bazı kadınları diğerlerine göre daha fazla etkileyebilmektedir. Beyindeki bazı kimyasalların PMS’de etkin rol aldığı düşünülmektedir. Stress veya duygu durum bozuklukları (depresyon vb.) PMS’ye neden olmasa da şikayetleri artırmaktadır.

Bunların dışında da bazı faktörler PMS nedeni olma ile ilişkilendirilmişlerdir:

• Vitamin ve mineral seviyesinde ki düşüklükler,

• Vücutta su tutulumunu arttıran çok tuzlu gıdalar ile beslenilmesi,

• Alkol ve kafein gibi duygu durumu ve enerji durumunu değiştiren tüketimler.

PMS, hem fiziksel hem de psikolojik şikayetlere yol açabilmektedir. Bunlar:

• Sivilce,

• Göğüslerde gerginilk hissiyatı,

• Uyku sorunları,

• Mide ve barsak rahatsızlıkları (kabızlık,ishal,yanma vb.),

• Sırt ve baş ağrıları,

• Yeme değişiklikleri veya aşerme,

• Eklem ve kas ağrıları,

• Hafıza veya dikkat bozuklukları,

• Gerginlik,huzursuzluk, duygu dalgalanmaları veya ağlama krizleri.

Bu şikayetler hastadan hastaya değişkenlik gösterir. Bu hastalığın sizde olup olmadığına adet öncesi gerginlik sendromu günlüğü tutarak hekiminize danıştığınızda karar verilebilir. PMS tanısı koyulabilmesi için kişinin; depresyon, aksiyete, menapoz, kronik yorgunluk sendromu, irritabl barsak sendromu ve endokrin sistem (hormonal sistem) hastalığının olmadığı netleştirilmelidir.

PMS Sıklığı

PMS şikayetlerinin bir kısmı birçok kadında bulunmaktadır. Ancak kadınların yüzde 3-8’inde tanı konulacak sıklık ve yoğunlukta şikayeti bulunmaktadır. PMS; geç 20’li yaşlarda ve erken 40’lı yaşlarda, en az bir çocuğu olanlarda, depresyon açısından aile öyküsü olanlarda, geçmişinde post partum depresyon ve duygu durum bozukluğu olanlarda daha sık görüldüğü bilinmektedir.

Tedavi

PMS için birçok tedavi denenmiştir. Her tedavi her kadında aynı etkinlikte değildir. Sıklıkla tedavi 3 ana başlıktan oluşur.

Hayat Tarzı Değişikliği:

Eğer şikayetler çok ağır değil ise denenebilir. Egzersiz yapma, sağlıklı beslenme (meyve sebze ağırlıklı), tuz, alkol ve kafeinden uzak durma, yeterli uykuyu alma, stress ile mücadele yöntemi geliştirme, sigara içmemenin PMS şikayetlerini azaltabileceği bilinmektedir.

İlaç Tedavisi:

Ağrı şikayetinin ağrı kesicilerle azaltılması tedavide önemlidir. Doğum kontrol hapları gibi yumurtlamayı durduran ilaçlarında etkili olduğu düşünülmektedir. Antidepresanlar PMS şikayetlerinde iyileşmeye yol açmaktadır.

Alternatif Tedaviler:

Bazı vitamin ve minarellerin PMS şikayetlerinin düzeltilmesinde etkili olduğu düşünülmektedir. Bunlar:

• Folik asit

• D vitamini ile kalsiyum

• Magnezyum

• B6 vitamini

• E vitamini

Bunların dışında bazı hastaların black cohosh, chasteberry veya evening primrose oil bitki desteklerinden fayda gördüğü de bilinmektedir. Ancak bu bitkisel desteklerin ilaçlarla etkileşebileceği unutulmamalı ve hekim kontrolünde alınmalıdır.

Ebeveynlerin Ruh Sağlığını Korumaları İçin 6 Öneri

Aile olmanın önemi bireylerin birbirlerine; duygusal, psikolojik ve sosyal açıdan destek vermelerinden kaynaklıyor. Birbirlerinin hislerini paylaşan, zorluklara birlikte göğüs geren aile üyeleri; güven, sevgi, empati bağlarını da kuvvetlendiriyor. Ancak günlük hayatın temposu, iş stresi ve sorumluklar, aile üyelerinin birbirlerine ve kendilerine zaman ayırma dengesini zorlaştırabiliyor ve ebeveynlerin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor. Klinik Psikolog İrem Burcu Kurşun; çalışırken kendine, çocuğuna, eşine, evine ve sosyal hayata vakit ayırma kısmını dengelemenin birçok ebeveyn için zorlayıcı olduğunu belirterek bireylerin psikolojik dayanıklılığını artırmak için önerilerde bulundu.

İnsanlar, duygusal ve sosyal bağlantıları olan canlılardır. Etkileşimde bulunmak, destek almak ve sağlıklı ilişkiler kurmak, aile üyelerinin ruh sağlığı için hayati önem taşıyor. Hayat içerisindeki yoğunluk, bazı durumlarda aile üyelerinin birbirleriyle iletişim kurmasını ve zaman geçirmesini zorlaştırabiliyor. Bu durumda da ebeveynler birbirlerinden uzaklaşabiliyor, iletişim kopukluğu yaşanabiliyor ve duygusal bağlar zayıflayabiliyor.

Hiwell Online Terapi Platformu Klinik Psikoloğu İrem Burcu Kurşun, tüm bu yoğunluğun arasında denge kurabilmenin ve ruh sağlığını koruyabilmenin çalışan anne ve babalar için çok değerli olduğunu ifade etti. Kurşun, çalışan aile üyelerinin bireysel kaygılarını, stres tetikleyicilerini, hangi durumlar veya olaylar karşısında depresif hissettiklerini belirlemelerinin çözümün ilk adımı olduğuna dikkat çekti. Kurşun, çalışan ebeveynlerin yaşadıkları olumsuz duyguları ve zorlandığı konuları öncelikle kendilerinin kabul etmesi gerektiğini belirterek şunları söyledi:

Olumsuz Deneyimleri Kabul Edin

“Olumsuz deneyimler ve hissedilen duygular kabul edilmedikçe başka sorunlar da meydana gelebilir. Çalışan aile üyeleri kendilerinin farkına vardıkça, duygularını keşfettikçe ve ihtiyaçlarını anladıkça zor duygularla baş etmelerinin yolunu da bulacaktır. Anne-babanın ruh sağlığı, çocukla kurduğu ilişkisi açısından oldukça önemli. Ebeveynlerin ruh sağlığı iyi olursa çocuğuyla ilişkisi de çocuğun ruh sağlığı da iyi olacaktır.

Kişilik Özellikleri Psikolojik Sağlamlık Becerilerinin Bir Göstergesi

Çalışırken kendine, çocuğuna, eşine, evine ve kendi sosyal hayatına vakit ayırma kısmını dengelemek birçok birey için zorlayıcıdır. İnsanların ev ve iş hayatını dengelemeye çalışırken yaşadıkları kaygı ve stresle başa çıkmaları, kişilik özellikleriyle de yakından ilişkili. Çalışan ebeveynlerin olumsuz duygularını azaltma ve iyi oluş hâllerini artırma konusundaki kişilik özellikleri, psikolojik sağlamlık becerilerinin de bir göstergesi. Bireylerin stresli bir olaya getirdiği kişilik özellikleri o olayla nasıl başa çıkacağını da etkiliyor.

Sosyal Destek, Çalışan Ebeveynlerin En Büyük Destekçilerinden Biri

Bireyin başına gelen olumsuz olaylarla işlevsel şekilde başa çıkabilmesi ve mevcut durumda kriz öncesi döneme dönebilme becerisine psikolojik sağlamlık denir.”

Klinik Psikolog İrem Burcu Kurşun çalışan ebeveynlerin psikolojik sağlamlıklarını artırmaları için şu önerilerde bulundu:

• Öz Bakım: Bireyin kendi ihtiyaçlarının farkında olması önemli. Özellikle anneler hormonların ve toplumsal normların getirdiği şekilde çocukları için kendilerini feda edebiliyor. Bebek ağlarken ya da onu beslerken anne kendi ihtiyaçlarını erteleyebiliyor. Bu durum, annenin kendi ihtiyaçlarını görmezden gelmesi olarak anlaşılmalı. Anneler, kendi ihtiyaçlarına da vakit ayırmalı. Bu noktada eş desteği çok önemli.

• Alternatif Bakış Açısı: Çalışan ebeveynler, yaşadıkları stresli durumların ve stres tetikleyicilerinin farkında olmalı. Kendi kaygılı düşüncelerinden tetiklendikleri ve dengelemekte zorlandıkları kısımları kabul ederek alternatif bir bakış açısı geliştirilmeli. “Yaşadığım bu durumu çözmeme yardımcı olacak başka bir bakış açısı var mı?” sorusunu sormak ve yeni cevaplar bulmaya odaklanmak gerekiyor.

• Pozitife Odaklanmak: Zor olaylar karşısında olumlu kısmı görmek, psikolojik sağlamlığın bileşenlerinden biridir. Yaşanılan her bir olaydan çıkarılacak ders mutlaka vardır. “Ben niye bunu yaşıyorum?” demek yerine “Bu olaydan kendimle/çocuğumla ilgili ne öğrenebilirim?” sorusunu sormakta fayda var.

• Aktif Problem Çözmek: Problem odaklı başa çıkma; kişiye zarar veren, tehdit eden ya da meydan okuyan stresli koşullar hakkında yapıcı adım atma girişimlerini içerir. Yaşanan olay, başa çıkma stratejilerini de beraberinde getirir.

• Anlam ve Amaç Bulmak: Anne ve baba olmanın getirdiği sosyal roller bulunuyor. Bu rollerin birey üzerindeki karşılıklarını keşfetmek, yaşanılan olumsuz duygularla başa çıkma konusunda yardımcı olur.

• Sosyal Destek: Eşlerin ihtiyaç duyduğu bir başka önemli konu ise sosyal destek. Özellikle eş desteği, çalışan bireylerin olumsuz durum ve duygularla başa çıkmasında çok etkili. Sosyal destek anneden, iş arkadaşlarından, yöneticiden veya aile üyelerinden gelebilir. Terapi de çalışan anne ve babanın yaşadığı stresle başa çıkmalarına yardımcı olacak en büyük sosyal desteklerden birisidir.

Filenin Sultanları Avrupa Şampiyonu

Dünyanın 1 numarası A Milli Kadın Voleybol Takımımız, nam-ı diğer Filenin Sultanları Avrupa şampiyonu oldu. Namağlup olarak finale kadar gelen Filenin Sultanları, 2023 CEV Avrupa Şampiyonası finalinde Sırbistan'ı 3-2 mağlup ederek tarihinde ilk kez Avrupa Şampiyonu oldu.

Belçika'nın Başkenti Brüksel'deki Paleis 12 Salonu'nda oynanan tarihi maçta Ay-Yıldızlı ekibimiz, finalde son Dünya Şampiyonu Sırbistan ile kozlarını paylaştı. Yarı finalde İtalya karşısında şahane bir geri dönüşe imza atan Filenin Sultanları, Sırbistan'ı da karar setinde yenerek Avrupa şampiyonu oldu. Turnuvada oynadığı 9 maçı da kazanan Milliler, mutlu sona ulaştı.

Tarihi Şampiyonluk

Belçika'nın başkenti Brüksel'de oynanan mücadele karşılıklı sayılarla başlarken Sırbistan ilk seti 27-25 kazanarak 1-0 öne geçti. A Milli Kadın Voleybol Takımı, ikinci sette Ebrar Karakurt'un etkili oyunuyla seti 25-21 kazandı ve durum 1-1'e geldi. Üçüncü sete iyi başlayan ve farkı 4 sayıya kadar çıkaran Filenin Sultanları, bu farkı koruyamadı ve seti 25-22 kaybetti. Dördüncü setin sonunu iyi oynayan ve 25-22 kazanan Ay-Yıldızlılar mücadeleyi karar setine taşıdı. Son sete de etkili başlayan Filenin Sultanları, 15-13 kazanarak durumu 3-2'ye getirdi ve Avrupa şampiyonu oldu.

"Filenin Sultanları" Kupasını Aldı

2023 CEV Avrupa Şampiyonası finalinde Sırbistan'ı 3-2 yenerek şampiyon olan A Milli Kadın Voleybol Takımımız, kupasını aldı. Müsabakanın ardından düzenlenen törende millilere altın madalyalarını Türkiye Voleybol Federasyonu Başkanı Mehmet Akif Üstündağ verdi. Madalyaların verilmesinin ardından Paleis 12 Salonu'nda İstiklal Marşı okundu. Kaptan Eda Erdem Dündar'ın kupayı kaldırmasının ardından salonda büyük sevinç yaşayan milli oyuncular, şampiyonluğu "Erik Dalı" şarkısı eşliğinde oynayarak kutladı. Milliler, şampiyonluğu kutladığı Türk seyircilerle fotoğraf da çektirdi.

Melissa Vargas En Değerli Oyuncu Seçildi

Yapılan oylamayla "Avrupa Şampiyonası'nın en değerli oyuncusu", final maçında 41 sayı bulan Melissa Vargas seçildi. Vargas, Milletler Ligi organizasyonunun ardından bir kez daha en değerli oyuncu seçilmiş oldu.

100. Yıl Hediyesi

A Milli Kadın Voleybol Takımımızın Kaptanı Eda Erdem Dündar, "Cumhuriyetimizin 100. yılında Milletler Ligi'nden sonra Avrupa şampiyonluğunu da ülkemize getiren takımın bir parçası olduğum için çok mutluyum." dedi.

2019’un Rövanşı Alındı

Avrupa Voleybol Şampiyonası, 2019 yılında Macaristan, Polonya, Slovakya ve Türkiye'de düzenlenmişti. Başkent Ankara'da oynanan yarı final karşılaşmalarında Türkiye Polonya'yı, Sırbistan da İtalya'yı yenerek finale kalmıştı. Finalde Türkiye'yi 3-2 yenen Sırbistan, şampiyon olurken, milli takım gümüş, İtalya da bronz madalya kazanmıştı.

Santarelli 2'de 2 Yaptı

Başantrenörlük kariyerinde ilk kez FIVB Milletler Ligi'nde altın madalya kazanan İtalyan başantrenör, Türkiye ile Avrupa Şampiyonası'nda ilk kez altın madalya kazandı. Santarelli, Hırvatistan ile Avrupa Ligi'nde iki gümüş, Sırbistan ile FIVB Kadınlar Milletler Ligi'nde bronz ve 2022 FIVB Kadınlar Dünya Şampiyonası'nda altın madalya almıştı. A Milli Kadın Voleybol Takımı'nın başına geçtiği 27 Aralık 2022'de duyurulan İtalyan başantrenör Daniele Santarelli, Antalya'da düzenlenen FIVB Milletler Ligi'nin ilk haftasında oynanan Güney Kore maçıyla ilk müsabakasına çıkmıştı. Santarelli yönetiminde çıktığı ligin ilk üç haftasında 12 karşılaşmadan 9 galibiyet alan milli takım, üçüncü sıradan finallere katılmaya hak kazanmıştı. Milletler Ligi çeyrek finalinde son şampiyon İtalya'yı, yarı finalde de 3 altın madalyalı ev sahibi ABD'yi geçen "Filenin Sultanları", Santarelli ile katıldığı ilk organizasyonu altın madalyayla tamamlamıştı.

İlk Sırada Yer Alıyor

Avrupa şampiyonalarında 2 gümüşün yanı sıra 3 de bronz madalyası bulunan Türkiye, Milletler Ligi şampiyonluğunun ardından "1" numara olarak katıldığı Belçika'daki organizasyonda da altın alarak tarih yazdı. A Milli Kadın Voleybol Takımı, Avrupa Şampiyonası'nda üçüncü kez finale yükselmeyi başardı. Tarihinde 2003 ve 2019'da finalde mücadele eden Filenin Sultanları, bu iki maçı da kazanamadı ve kürsünün ikinci basamağında yer aldı. Türkiye, FIVB ülkeler sıralamasında ilk basamakta yer alıyor.

Üst Üste 15. Galibiyet

Filenin Sultanları resmi maçlarda üst üste 15. galibiyetini aldı. FIVB Milletler Ligi'nde altın madalya alan ve bu organizasyonda son 6 maçını kazanan Türkiye, Avrupa Şampiyonası'nda da sahaya çıktığı 9 maçı galip bitirdi.

İki takımın final yolu

Organizasyonda C Grubu maçlarının 5'ini de kazanarak adını son 16 turuna yazdıran milliler, Belçika'yı da yenerek çeyrek finale yükseldi. Türkiye, çeyrek finalde Polonya'yı da mağlup etti ve rakiplerine set vermeden yarı finale kadar gelmeyi başaran İtalya ile eşleşti. Son Avrupa Şampiyonu İtalya'yı geriye düştüğü karşılaşmanın sonunda 3-2 yenerek organizasyonda 8'de 8 yapan Filenin Sultanları, 2019 yılında şampiyonluğu kaybettiği Sırbistan'ın finaldeki rakibi oldu. Sırbistan ise A Grubu'nda Ukrayna, Slovenya, Polonya, Macaristan ve Belçika'yı mağlup ederek 5'te 5 yaptı ve son 16 turuna kaldı. Son 16 turunda İsveç'i yenerek organizasyonun çeyrek finalinde Çekya'nın karşısına çıkan Sırbistan, yarı finalde de Hollanda'yı geçerek adını finale yazdırdı.

Salon: Paleis 12

Hakemler: Stefano Cesare (İtalya), Marie-Catherine Boulanger (Belçika)

Sırbistan: Ognjenovic, Busa, Popovic, Boskovic, Lozo, Stevanovic (Jegdic, Lazovic, Pusic, Aleksic, Drca)

Türkiye: Hande Baladın, Eda Erdem Dündar, Cansu Özbay, Ebrar Karakurt, Zehra Güneş, Melissa Vargas (Gizem Örge, Simge Aköz, Elif Şahin, Ayça Aykaç, İlkin Aydın)

Setler: 27-25, 21-25, 25-22, 22-25, 13-15

Süre: 141 dakika (31, 27, 31, 30, 22)