Yaz Mevsiminde Sıvı Tüketimine Dikkat!

Yaz mevsimi, sıcak hava ve artan aktiviteler nedeniyle vücudun daha fazla suya ihtiyaç duyduğu bir dönemdir. Sıvı tüketimi, genel sağlığın korunması ve özellikle böbrek sağlığının desteklenmesi için önemlidir. Bilhassa diyaliz hastalarının sıvı tüketimi ve beslenme dengesi önemle takip edilmeli, hekim önerilerine dikkatle uyulmalıdır.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden, Prof. Dr. Savaş Öztürk, yaz mevsimiyle birlikte artan sıvı tüketiminde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:

Susuzluğu Önlemek: Susuzluk hissi ortaya çıkmadan önce su tüketimine özen gösterilmelidir. Susuzluk, vücudun su ihtiyacının bir işareti olup idrar rengi koyulaştığında veya idrar miktarı azaldığında bu durum dikkate alınmalıdır.

Dengeli Bir Sıvı Tüketimi: Sıvı tüketimi dengeli olmalıdır. Su, meyve suları, bitki çayları ve taze sıkılmış meyve suları gibi doğal içecekler tercih edilmelidir. Alkol ve kafeinli içeceklerin tüketimi ise sınırlanmalıdır; çünkü bu içecekler vücuttan daha fazla su atımına neden olabilir.

Sıvı Tüketimini Yemeklerle Dengeli Hâle Getirmek: Yemeklerle birlikte yeterli miktarda su içmek, vücuttaki sıvı dengesini korumaya yardımcı olur; ancak aşırı miktarda su içmek yemek sindirimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yemeklerle birlikte fazla su tüketiminden kaçınılmalıdır.

Günde Kaç Litre Sıvı Tüketilmeli?

Günlük sıvı tüketimi, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, yetişkin bir bireyin günlük olarak en az 2-2,5 litre (8-10 bardak) su içmesi önerilir; ancak bu miktar bireyin yaşına, cinsiyetine, aktivite düzeyine ve sağlık durumuna göre değişebilir. Egzersiz yapan veya terleme potansiyeli yüksek olan bireylerin daha fazla su tüketmesi gerekebilir.

Bu Sıvının Ne Kadarı Su, Ne Kadarı Diğer İçecekler Olmalı?

Sıvı tüketiminde su önemli bir rol oynar ve tercih edilmesi gereken en sağlıklı içecektir. Günlük sıvı alımının çoğunluğu sudan karşılanmalıdır. Diğer içecekler ise sıvı tüketimine katkıda bulunabilir ancak bazı içeceklerin sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.

• Su: Vücudun ihtiyaç duyduğu temel sıvıdır. Saf su, hidrasyonu sağlamak için en iyi seçenektir. Günde en az 8-10 bardak su içmek, genel sağlık ve böbrek fonksiyonu için önemlidir.

• Doğal Meyve Suları ve Bitki Çayları: Taze sıkılmış meyve suları ve bitki çayları, içerdikleri doğal şeker ve antioksidanlarla sıvı tüketimine katkıda bulunabilir; ancak meyve suları yüksek şeker içeriği nedeniyle kontrollü miktarda tüketilmelidir.

• Gazlı İçecekler ve Sodalar: Gazlı içecekler ve sodalar genellikle yüksek miktarda şeker, kafein ve yapay tatlandırıcılar içerir. Bu içeceklerin aşırı tüketimi, sağlık sorunlarına ve aşırı kalori alımına yol açabilir. Böbrek sağlığı için zararlı olabileceğinden bu içeceklerin sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.

Mevsim Meyvelerini Tüketirken Sıvı Dengesini Nasıl Ayarlamak Gerekir?

Kavun, karpuz gibi su yoğunluğu yüksek mevsim meyveleri yazın sıcak günlerinde ferahlatıcı ve besleyici bir seçenektir ancak bu meyveleri tüketirken sıvı dengesini göz önünde bulundurmak önemlidir. Aşağıda bazı ipuçları verilmiştir:

• Meyve ile Su Tüketimini Dengeli Hâle Getirin: Su yoğunluğu yüksek meyveler, doğal olarak su içerir. Bu nedenle, kavun veya karpuz gibi meyveleri tüketirken, sıvı ihtiyacınızın bir kısmını meyvenin suyundan karşılayabilirsiniz.

• Ekstra Su Tüketimi: Su içmek, meyve tüketiminin yanında sıvı dengesini korumak için önemlidir. Bu nedenle, meyve yediğinizde ekstra su içmeyi unutmayın.

• Aşırıya Kaçmayın: Her ne kadar mevsim meyveleri su içeriği yüksek olsa da aşırı miktarda tüketmek sıvı dengesini bozabilir. Porsiyonları kontrol etmek ve çeşitli diğer besinleri de tüketmek önemlidir.

• Böbrek Rahatsızlığı Olanların Yapması/Yapmaması Gerekenler Nelerdir?

• Böbrek rahatsızlığı olan bireylerin sıvı tüketimine özen göstermeleri ve bazı önlemleri alması önemlidir.

• Doktorunuzun Talimatlarını İzleyin: Böbrek rahatsızlığı olan bireyler, doktorunun belirlediği sıvı tüketimi miktarına uygun hareket etmelidir. Doktorunuzun önerilerine uymak, böbrek sağlığını korumak açısından önemlidir.

• Tuz Tüketimini Sınırlayın: Tuz, vücutta sıvı tutulumuna neden olabilir ve böbreklere ekstra yük bindirebilir. Tuz tüketimini sınırlamak, böbrek rahatsızlığı olanlar için önemli bir adımdır.

• Dikkatli Protein Tüketimi: Proteinlerin aşırı tüketimi, böbreklerin çalışması için gerekenden fazla miktarda atık üretmesine neden olabilir. Protein tüketimini dengelemek ve uygun miktarlarda almak önemlidir.

• İlaçları Düzenli Kullanın: Böbrek rahatsızlığı olan bireyler, doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalı ve ilaç dozlarını aksatmamalıdır.

Diyaliz Hastaları İçin Öneriler Nelerdir?

• Diyetisyenle İş Birliği Yapın: Diyaliz hastaları için özel bir diyet gerekebilir. Diyetisyeninizle çalışarak uygun sıvı tüketimi miktarını belirleyebilir ve diğer beslenme ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.

• Sıvı Tüketimini Kontrol Altında Tutun: Diyaliz tedavisi gören hastaların sıvı alımını sıkı bir şekilde kontrol etmeleri gerekebilir. Doktorunuzun ve diyetisyeninizin önerilerine uymak önemlidir.

• Sodyum ve Potasyum Kontrolü: Diyaliz hastaları, sodyum ve potasyum gibi bazı mineral ve elektrolitleri kontrol altında tutmalıdır. Bu nedenle, tuz tüketimini sınırlamak ve yüksek potasyum içeren gıdalardan kaçınmak önemlidir.

• İlaçları Düzenli Kullanın: Diyaliz hastaları genellikle ilaç tedavisi alır. İlaçları düzenli olarak kullanmak, böbrek sağlığı ve genel sağlık için önemlidir. Doktorunuzun önerilerine uymak ve ilaç dozlarını aksatmamak önemlidir.

• Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı Sürdürün: Diyaliz hastaları, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelidir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, stresten kaçınmak ve düzenli kontrolleri takip etmek böbrek sağlığını destekleyebilir.

Sonuç olarak; yaz mevsiminde sıvı tüketimi ve böbrek sağlığı önemli konulardır. Doğru miktarda sıvı alımına dikkat ederek sıvı dengesini korumak ve böbrek sağlığını desteklemek mümkündür. Özellikle böbrek rahatsızlığı veya diyaliz hastalığı olan bireylerin doktor ve diyetisyenleriyle iş birliği yapmaları, uygun sıvı tüketimi ve beslenmeyi sağlamaları önemlidir. Böylece sağlıklı bir yaz mevsimi geçirmek ve böbrek sağlığını korumak mümkün olacaktır.

Türk Halkının Yüzde 92’si Kahvaltıyı Evinde Yapıyor

Kahvaltı kadar ruhumuza iyi gelen başka bir öğün daha var mıdır bilemiyoruz. Özellikle hafta sonu yapılan günün en zengin, en bereketli ve en leziz öğünü olan kahvaltılarımızda koyu muhabbetlere dalıyoruz. Türk halkının kahvaltısını nerede yaptığını araştırdığımızda katılımcıların yüzde 92,2’sinin kahvaltıyı evinde yapmayı tercih ettiği görülüyor.

Areda Survey tarafından gerçekleştirilen kahvaltı araştırmasına göre Türk halkının yüzde 92,2’si kahvaltıyı evinde yapıyor ve kahvaltı sıcaklarında yüzde 59,8’i soğanlı menemeni tercih ediyor.

Yumurtayı Sahanda

Türk halkının kahvaltıda tercih ettiği sıcaklarda sahanda yumurta yüzde 26,5 ile ilk sırada yerini aldı. Sahanda yumurtayı sırasıyla yüzde 23,2 menemen, yüzde 16,8 sucuklu yumurta, yüzde 14,0 çorba, yüzde 12,6 patates kızartması, yüzde 5,3 hamur işi, yüzde 1,1 kuymak, yüzde 0,6 ciğer takip etti.

Menemeni Soğanlı

Kahvaltı sofralarımızın vazgeçilmezi menemen soğanlı mı soğansız mı olur tartışmalarıyla sık sık gündeme geliyor. Türk halkının menemen tercihinin yer aldığı araştırmaya göre katılımcıların yüzde 59,8’i soğanlı menemen, yüzde 40,2’si soğansız menemen seçimini yapıyor.

Metodoloji

Areda Survey tarafından 30 Aralık 2022 – 03 Ocak 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen kahvaltı sıcakları araştırmasına 1100 kişi katıldı. Tüketici eğilimlerini düzenli olarak ele alan araştırma, kantitatif araştırma yöntemlerinden CAWI tekniği ile “Areda Survey’in Profil Bazlı Dijital Paneli” kullanılarak gerçekleştirildi.

Sofranızda Zerdeçala Yer Açın

Kış aylarında havaların soğuması ile birlikte kapalı ortamlarda geçirilen sürenin fazlalaşması, üst solunum yolu enfeksiyonlarını da artırıyor. Üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmada ve tedavide bol sıvı alımının ve beslenmenin önemine dikkat çeken Marmara Üniversitesi Diyetetik ve Beslenme Bölüm Başkanı Doç. Dr. Şule Aktaç, fonksiyonel besinler arasında yer alan zerdeçalı öneriyor. Zerdeçal ile beraber tarçın, zencefil gibi baharatlarla zenginleştirilmiş Zerdeçallı Latte gibi sütlü içecekler, kış aylarında içimizi ısıtmak için iyi bir tercih olmasının yanı sıra sağlığa olan faydalarıyla da ön plana çıkıyor.

Üst solunum yolu enfeksiyonları havaların soğumasıyla birlikte hayatımıza daha çok girmeye başladı. Korunma ve tedavi için uzmanlar bol sıvı tüketilmesini ve beslenmeye dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle fonksiyonel gıdaların öneminin daha iyi anlaşılması ile beslenmede farklı özellikteki besinlere ve baharatlara daha çok yer verildiğine işaret eden Marmara Üniversitesi Diyetetik ve Beslenme Bölüm Başkanı Doç. Dr. Şule Aktaç; protein, karbonhidrat, yağ, posa, çeşitli vitamin ve mineral içeriğiyle zerdeçalı içecek olarak tüketmenin faydalarını anlatıyor. Kış aylarında en çok tercih ettiğimiz sıcak içecekleri, zerdeçallı tüketmek hem sağlığa faydalı hem de keyifli bir deneyim sunuyor. Özellikle kışın sıcak yazın da soğuk olarak tüketilebilen Zerdeçallı Latte gibi içecekler, üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için önerilirken hepimizin ortak noktası olacak bir lezzet deneyimi de sunuyor.

Pek çok hastalık ve ağrının giderilmesinde tedavi edici etkisi var

Zerdeçalda besin öğesi olarak; protein, karbonhidrat, yağ ve posa, niasin, A vitamini, kalsiyum, bakır, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, selenyum, sodyum ve çinko mineralleri bulunuyor. Zerdeçalın Hindistan ve Çin’de geleneksel ayurveda uygulamaları kapsamında, yaralar, cilt hastalıkları, göz enfeksiyonları, solunum rahatsızlıkları ve sindirim bozukluklarını tedavi etmek için kullanıldığını söyleyen Doç. Dr. Şule Aktaç, “Besinlere renk verici olarak kullanılan zerdeçal; kokusuz, ısıya dayanıklı bir bileşik olan kurkumin içerir. Kurkuminin antioksidan, inflamasyonu azaltıcı, tümör oluşumunu engelleyici, mikroorganizmaların büyümesini durdurucu ve öldürücü etki göstererek sağlığı geliştirdiği bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir. Kurkumin, E vitamininden birkaç kat daha iyi bir radikal temizleyicisidir. Bu açıdan obezite, metabolik sendrom, diyabet, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, sindirim sistemi hastalıkları, karaciğer yağlanması, kanser, eklem hastalıkları, parkinson, Alzheimer ve ağrının giderilmesinde koruyucu ve tedavi edici olarak faydalı olabileceği belirtilmiştir” diyor.

Hem faydalarından yararlanın hem de hayatınıza lezzet katın

Fonksiyonel gıdalara olan bilincin artmasıyla birlikte, baharat ve kök bitkiler yiyecek ve içeceklerde daha sık karşımıza çıkmaya başlıyor. Kahve Dünyası kış içeceklerinin vazgeçilmezlerinden olan Zerdeçallı Latte’nin yanında bitkisel sütlerin ağırlıkta olduğu zerdeçal, tarçın, tahin gibi birçok doğal lezzet tüketilebilir.

Zerdeçalın her yaş grubunun tüketimi için güvenli olduğunu söyleyen aynı zamanda Kahve Dünyası Sağlıklı Beslenme Danışmanı olarak da görev yapan Doç. Dr. Aktaç şunları söyledi: “Zerdeçalda 50’den fazla türünü içeren, birçok hastalıktan koruyucu etkisiyle bilinen fitokimyasallar bulunur. Kurkumini tek başına ekstre olarak kullanmak yerine zerdeçalı toz olarak tüketmek sağlık için daha yüksek fayda sağlar. Günümüzde zerdeçal gibi fonksiyonel gıdalar tüketim alışkanlığımız olan yiyecek ve içeceklerde de kullanılıyor. Ayrıca zerdeçalı yağ içeren bir besinle tüketmek, ısıl işlem uygulamak ve karabiber, zencefille birlikte tüketmek, zerdeçalın vücuttaki etkisini artırıyor. Bunu sağlamak için; örneğin kışın sıcak süte zerdeçalın yanı sıra karabiber ve/veya zencefil eklemek, soğuk algınlığı ve gripten korunmak için iyi bir tercih olacaktır. Zencefil, tarçın, karabiber gibi baharatlarla sağlığımız açısından daha fazla faydalanacağımız karışımlar, özellikle kış aylarında içimizi ısıtan, lezzetli seçeneklerin arasında yer alırken hastalıklara karşı koruyucu görevi de görüyor.”