Cilt Tipine Uygun Bakım Tüyoları

Güneş ışınları, beslenme ve hatta hava kirliliği bile cildinizin yapısını etkileyebiliyor. İşte bu yüzden cilt bakımı son derece önemli. Cilt tipleri, kişiden kişiye göre farklılık gösterebiliyor.Ancak her cilt tipine uygun cilt bakım tüyoları bulunuyor. Yaşa göre cilt bakımı yapmak da son derece önemli. Üstelik cilt bakımı için her zaman yüksek miktarda harcamalar da yapmanız gerekmiyor.

Kuru Cilt İçin Tüyolar

Kuru cilt tipi belirtilerini; kaşıntı, pul pul dökülme, ciltte soyulma, banyo sonrası veya yüzdükten sonra ciltte gerginlik hissi, kaşıntı, ince çizgiler, kırışıklık gibi problemlerle rahatlıkla analiz etmek mümkündür. Sabahları uyandığınızda cildinizde yağlı bir his yoktur. Matlık vardır ve suyla yıkadığınızda bile gerginlik hissi oluşur. Kuru cilt tipi sebum üretimi az olan cilt tipidir.

Sebum Nedir?

Sebum kısaca; cildimizdeki yağ bezleri tarafından salgılanan bir cilt sıvısıdır. Ana amacı, cilt ve saçlı deriyi kurumaktan korumak, dış etkenlere karşı dayanıklılığı artırmaktır. Sebum hem cilt hem de saç için önemlidir. Yeni doğan bebeklerde dahi Sebum salgısı çok önemli görevler üstlenir. Ancak yaşın ilerlemesi ile birlikte sebum hem miktar hem de içerik olarak değişebilir. Sebum bizim koruyucu katmanımızdır. Kuru cilttiler oldukça hassas bir cilt tipidir ve nazik davranmak çok önemlidir. Bu cilt tiplerinde sebum eksik olduğu için genellikle hassasiyet görülür.

Kuru Cilt Bakımı

Eğer cildiniz az kuru ise cilt tipinize uygun köpük veya jel temizleyici tercih etmelisiniz. Çok kuru bir cilde sahipseniz de köpük temizleyiciden uzak durmalı ve sadece krem temizleyici ürünler kullanmalısınız. Nemlendirici adımı asla atlanmamalı. Cilt, pul pul dökülüyor ve kabuklu duruyorsa partikülü peeling kullanmamalısınız. Kontrollü asit kullanımı ya da enzim peeling ve bununla birlikte bol nemlendirici ile pul pul görünüm sorunu çözülebilir. Cilt tipi sivilcelenmeye yatkınsa direkt yağlı yoğun krem yerine nem verecek serum + hafif yapılı krem tercih edebilirsiniz. Esansiyel yağlar, kurutucu alkoller gibi hassaslaştırıcı içeriklerden uzak durmalısınız. Hassasiyet fazlaysa içerik listesi kabarık ürünlerden kaçınmakta fayda var. Sabahları yüzünüzü sadece suyla yıkayabilirsiniz. Cildiniz neme doymuyorsa, nemlendirici öncesi hafif ıslak cildinize nem çekici serum üzerine de uygun cilt bakım yağı uygulayabilirsiniz. Alfa ve poli hidroksi asitler tercih edebilirsiniz, peeling etkisinin yanı sıra cilde nem çekme etkisi de vardır. Cildiniz sivilceye meyilli ise kurutucu temizleme ürünlerinden kesinlikle uzak durmalısınız. Cildiniz yazın karmaya kayabilir, rutini ona göre değiştirebilirsiniz.

Yağlı Ciltler İçin Tüyolar

Sebum üretimi oldukça fazla olan bir cilt tipidir. Tamamen yağlanmaya müsait, uyanınca bile ciltte yağlı bir görüntü oluşabilen cilttir. Benim de içinde bulunduğum grup olduğu için bu konuda bildiklerimi ve tecrübe ettiklerimi sizinle paylaşmak isterim.

Güzel bir cilt tipidir, biz bariyere zarar vermediğimiz sürece cilt yapısı sağlıklıdır. Sebum salgısı bizim koruyucu katmanımızdır. Hassasiyeti en aza indirir tabii doğru şekilde, doğru bakım uygularsak. Cildi gereğinden fazla temizlemek bariyere zarar verir ve sebum üretimini artırır. Günde en fazla 2 kez temizlik yeterlidir. Eğer temizleme ürünü gerginlik ve kuruluk veriyorsa ürünü cildinize uygun olanıyla değiştirmeniz gerekmektedir.

Cilt ne kadar yağlı olursa olsun neme her zaman ihtiyacı vardır. Bizim sebumumuz yani nem kaybını engelleyen bariyerimiz sağlam ama nem eksik olabilir. Sabahları temizleme yaptıktan sonra uygulamış olduğunuz güneş koruyucu yeterli olabilir altına ekstra nemlendirici kullanmak cildinizde kusma yapabilir. Bunu gözlemleyerek ilerleyebilirsiniz. Bu aşamada nem veren tonik de uygulayabilirsiniz. Yağ bazlı temizleyici yağlı ciltlere uygun değildir algısı yanlıştır.

Aslında tam da bizim için gerekli olan benzer benzeri çözer mantığı ile cildimizdeki fazla sebumu temizleyebiliriz. Böylece siyah nokta, sivilce ve komedon oluşumunu da en aza indirmiş oluruz. Çift aşamalı temizliğe geçilebilir ki ben de çok fark etti.

Makyaj ve güneş koruyucuyu tek aşamada çıkarmak yerine çift aşamalı temizlik yapmaya çalışıyorum. Önce yağ bazlı temizleyici, ardından normal sertlikte bir temizleme ürünü ile cildimi temizliyorum.

Cildimi nazik temizleye ve gözeneklerimin tıkanmamasına dikkat ediyorum. Salisilik asit, fark yaratan bir içerik sivilce ve siyah noktaları dizginler, ayrıca yağ çözme etkisiyle cildin sebumunu da azaltır.

Yağlı cilt için; temizleme + tonik + güneş koruyucu ritüelleri oldukça yeterli gelecektir. Kışın cilt tipi farklılık gösterebilir. Kuruya ya da karmaya dönebilir, rutininizi ona göre düzenleyin.

Karma Ciltlere Tüyolar

Cilt hem kuru hem yağlı ise T bölge (burun, çene, alın) yağlı diğer bölgeler kuruya dönük özelliği gösteren cilt tipidir. Bakımı oldukça zordur. Genel de bu cilt tipini, kuru cilt diye adlandırılıp kuru cilt tipine yönelebilir ve yanakları kurutup T bölgesini yağlandırabilirler. Yağlı cilt tipine uygun içerikli ürünler kullanırsak, spesifik hassasiyetlere yol açabiliriz.

Karma cilt tipine özel üretilmiş ürünler tercih ederseniz T bölgesine yağlı bir cilt bakımı yapar, kuru ve gergin bölgelere nem ve konfor sağlamış olursunuz. Ayrıca T bölgesine asitli tonikler de kullanabilirsiniz. Karmadan yağlıya veya karmadan kuruya dönük olarak en doğru cilt tipinizi belirleyebilir, hatta iki ayrı ürün bile tercih edebilirsiniz.

Cilt temizliği basit görünse de yanlış kullanım ile egzama, aşırı gerginlik, kuruluk gibi sorunlarla cilt bariyerinin dengesi bozulabilir. Cildiniz temizlendikten sonra hemen nemlendirici bir kreme ihtiyaç duyuyorsa ürünü değiştirmeniz de fayda var.

Sivilce, Komedon, Siyah Nokta

Leke (güneş, ağda vs), sivilce lekesi, nemsizlik bunlar cilt tipi değil, cilt sorunudur. Cilt sorunları uygun ürünlerle çözülebilir.

Temel Cilt Bakımı

Güneşten koruma, temizleme ve nemlendirme. Örneğin; temizleme ürünü seçerken baz almanız gereken cilt tipinizdir, cilt sorununuz değil.

Sivilce probleminiz var diye yağlı cilt tipine uygun temizleme jeli kullanırsanız cildinizi kurutabilir ve enfeksiyona sebep olabilirsiniz. Bu durumda sadece yağlı ciltler için uygun ürünü problemli bölgede kullanabilirsiniz.

Lekeli cilt için ise; temel cilt bakım rutinini uyguladıktan sonra leke ürünü ekleyebilirsiniz. Cildinizde leke yok ama lekelenmeye müsait ise leke kremi yerine C vitaminli bir serum ya da niasinamidli krem veya tonik kullanabilirsiniz.

Bronzlaşırken Güneş Işınlarından Nasıl Korunmalı?

Güneşin ultraviyole ışınları (UV), dış faktörlere bağlı cilt yaşlanmasının en büyük nedenlerindendir. UV bunu, derinin üst katmanında bulunan hücreleri hedef alarak yapar. Yapılan araştırmalara göre, güneş ışınlarının cildi yaşlandırma oranı yüzde 90 gibi oldukça yüksek bir rakamdır. Her gün yüzde 15 SPF güneş koruyucu kullanan bireylerde bu oranın yüzde 24 düştüğü gözlemlenmiştir. Bu durumda düzenli güneş koruyucu kullanmak ve bunu alışkanlık hâline getirmek oldukça önemli.

Ultraviyole ışınları nedir, güneş koruyucu alırken neden UVB/UVA ile karşılaşırız?

Dünyaya ulaşan güneş ışınlarının sadece yüzde 5’ini oluşturan UV ışınları, çok güçlüdürler. Birkaç çeşit UV ışını vardır. UVC ışınları çoğunlukla ozon tabakası tarafından engellenirken, UVA ve UVB ışınları yeryüzüne ulaşır ve cilde etki eder. UVA ışınları cildin erken yaşlanmasına neden olurken, UVB ışınları yanıklardan ve bronzlaşmadan sorumludur. Cilde ulaşan UVA ışını UVB’den neredeyse 20 kat daha fazladır. Deri, yapı olarak dıştan içe doğru Epidermis (üst deri), Dermis (alt deri) ve Hipodermis (deri altı dokusu) olarak 3 katmandan oluşur. UVA ışınları, deride daha derine nüfuz eder ve epidermis ile dermise ulaşır. UVA ışınları tüm yıl boyunca bulunurken, UVB ışınları esas olarak yaz aylarında bulunur. UVB ışınları, UVA ışınları birlikte hücre DNA’sında hasara neden olurlar ve uzun vadede cilt kanserinden sorumludurlar. İkisi birbirinden farklıdır fakat tüm yıl ve gün boyunca aynı uzunlukta yeryüzüne ulaşırlar. Aralarındaki en temel fark ise; UVA ışınları ciltte hissedilmez, daha sinsice bir etkiyle zarar verir. Bulutlar tarafından filtrelenmez ve camdan (araba, pencere camı vb.) geçerler.

Güneş Kremi Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

UVB ışını, derinin üst tabakasını etkiler. Üst tabaka deriyi kısmen, güneş ışınlarını yansıtma, dağıtma ve absorblama yoluyla UVA ve UVB ışınlarının etkisinden korumaktadır. Ozon tabakasının incelmesi gibi çevresel faktörler dolayısıyla bu koruma yeterli olmamaktadır. Bu nedenle güneş ışınlarından koruyan ürünler, UVA ve UVB filtreleri içermelidir. Satın alacağınız ürünün ambalajı üzerinde UVB için mutlaka SPF (Sun Protection Factor) belirtilmiştir. Spf 15 ortalama yüzde 93’e kadar koruma sağlar. Fakat tek başına yeterli değildir. SPF 30/50 olduğu zaman sonuç yüzde 98’e kadar çıkar. UVA; Broad Spectrum, PA, PPD olarak UVA ışınlarından korunmayı gösterir. Benim tavsiyem; güneş kreminizin en az SPF 15 PA++ koruma içerdiğinden emin olun! Güneş ışınlarının, D vitamini kaynağı olmasının yanı sıra deri üzerindeki etkileri her zaman olumlu olmuyor. Güneş ışınlarının zararlarının biyolojik ve patolojik etkisi çok fazladır. Biyolojik olarak, hücre çekirdeği (DNA) bozulmasına yani hücre ölümüne neden olur. Bağ dokular bozulur, serbest radikal üretiminde artış görülür. Patolojik olarak ise; Güneş yanığı, dermatit, melazma, kahverengi lekeler, erken yaşlanma, elastin lifi ve kollajen hasarı gibi pek çok soruna neden olur. Güneş koruyucuları tercih ederken mutlaka UVA korumasını güçlendirmek gerekir. Her kategori UVB-UVA ışınlarına karşı standardize bir koruma düzeyine denktir.

Kısaca belirtmek gerekirse, güneş koruyucu kremini alışkanlık hâline getirmek ve düzenli bir şekilde kullanmak gerekmektedir. Asit ürünleri kullanıyorsanız ya da herhangi bir işlem yaptırıyorsanız mutlaka güneş koruyucu kullanmalısınız ki daha fazla lekelenme durumu oluşmasın. Yağlı ve sivilceli ciltler de hassas ciltlerdir. Özellikle sebum oksidasyonunu engellemek için güneş kremi kullanmak oldukça faydalıdır. Sadece içerik olarak dikkat etmeniz gereken Retinyl Palmitate etken maddelerdir. Bu içerikli ürünler, ciddi anlamda irritasyona yani deride tahriş ve yıpranmalara neden olabilir.

Önemli bir diğer bilgi de iki saat kuralına uymanız. Çünkü koruyucuların etkisini kaybettiği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda iki parmak kuralına da uygun kullanılmalıdır. Güneş kremini işaret ve orta parmağınıza şerit hâlinde sürdüğünüzde, bu miktar tam koruma için yeterli gelecektir.

Ürünü nemlendirici olarak değil, koruma kalkan gibi düşünmeniz daha doğru olacaktır. Yaz mevsiminde mutlaka iki saatte bir uygulayıp ilkbahar, sonbahar ve kış mevsiminde ise bu süreyi uzatabilirsiniz.

Genç Yaşta Estetik İsteği Artıyor

Sosyal medyanın da etkisiyle genç yaşta estetiğe ilgi ve talep hızla yükseliyor. Oysa hem fiziksel hem de ruhsal gelişimini tamamlamamış çocuklarda bu tür işlemlerin yapılması, telafisi mümkün olmayan zararlara sebep olabiliyor. Clinic Arts’tan Op. Dr. Metin Kerem, bu konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.

Bir röportajınızda 16 yaşında estetik yaptırmayı isteyen kız çocukları olduğundan bahsediyorsunuz. Son yıllarda size aşırı genç yaşta estetik işlemler için başvuran kişilerin oranı arttı mı?

Op. Dr. Metin Kerem

Maalesef 18 yaş altında çocuk yaştaki kişilerden, dış görünüşlerinin değişimiyle ilgili gelen talepler giderek artmaya başladı. Bu çocuklar vücutlarındaki belli noktaların fiziksel özelliklerini takıntı hâline getirip bu konuda anne-babalar üzerinde ciddi baskılar kuruyorlar. Aileleriyle bizim karşımıza geliyorlar. Tabii ki biz, çocuğun kendi vücudu üzerinde kalıcı değişiklikler yapabilecek olgunluğa erişmeden bu tür bir operasyonu yapmayı doğru bulmuyoruz. Çoğunlukla reddediyoruz.

Bu kişiler ortalama kaç yaşında ve hangi işlemleri daha çok yaptırmak istiyorlar?

Bu çocuklar genellikle 15-20 yaş aralığında oluyor. Daha çok yüzle ilgili işlemler, özellikle burun estetiği, kaş kaldırma, gözün, bakışın değiştirilmesi gibi bir takım kozmetik operasyonlar için bizim kapımızı çalıyorlar.

Size daha çok aileleriyle mi başvuruyorlar yoksa tek başına mı?

Bize aileleriyle başvurmak zorundalar. Çünkü 18 yaşın altındaki bir çocuğun bizim kliniğimizden randevu alması mümkün değil. Biz, ebeveyni eşlik etmediği sürece kesinlikle o kişiyle görüşmeyiz. İster yurt içinden, ister yurt dışından gelsin, biz sadece ebeveynlerin olduğu bir senaryoda görüşmeyi kabul ediyoruz.

Aşırı genç yaşta estetiğe olan bu artış için hangi faktörlerin rol oynadığını düşünüyorsunuz?

Ben bu artışta büyük ölçüde sosyal medya devriminin rol aldığını düşünüyorum. Çocukların TikTok, Instagram gibi yeni akım sosyal medya ortamlarında maruz kaldıkları ve özendikleri fiziksel özelliklerin buna yol açtığını düşünüyorum. Ayrıca çoğunlukla görünen, özenilen ve benzemek istenen figürlerin de görüntüleri gerçek değil! Onların da çoğu edit’lenmiş, filtrelenmiş görüntüler ama bu çocuklar, onları görüp hayran oluyor ve öyle olmak istiyorlar. Bu tabii aslında bizden çok ergen psikiyatrisi açısından değerlendirilmesi gereken bir durum. Bizim burada bilinçli bir cerrah olarak yapmamız gereken, çocukları doğru zamana dek ameliyat etmemek.

Sizce estetik işlemler, uygulamalar, dokunuşlar için minimum yaş kaş olmalı? Yüz hatları, kemik yapıları ne zaman olgunlaşma sürecini tamamlıyor?

Estetik işlemler için minimum yaş diye bir kural yok. Bireyin kendi vücudunda kalıcı değişiklikler yapabilecek olgunluğa ulaşması demek, 18 yaşını geçmesi demek. Cezai ehliyetinin olduğu, imzasının geçerli sayıldığı yaşı geçmiş olması gerekiyor. Bunun altındaki yaşlarda biz genellikle, çocuğun sosyal hayatındaki değişimini etkileyecek kadar önemli olan, onun sosyal ortamlarda aşağılanmasına ya da rencide edilmesine sebep olabilecek ve dolayısıyla ruhsal gelişimi üzerinde olumsuz etkiler bırakabilecek senaryoda harekete geçiyoruz. Tabii onu takip eden psikiyatristlerin de onayı şart. Psikiyatrisiyle kar-zarar hesabı yaparak ruhsal gelişimi açısından daha sağlıklı olduğu konusunda mutabık olursak yaşından önce birtakım ameliyatları yapmamız mümkün olabiliyor. Tabii bunlar çoğunlukla doğumsal anomaliler ya da çok bariz birtakım sorunlar oluyor. Ve yahut da çocuğun fiziksel sağlığını bozan, burundan nefes alamama ve bu nedenle oluşan sinüzit atakları durumlarında o çocuğun burnuna dokunabiliyoruz. Ama ideal olanı hem iyi sonuç alabilmek hem alınan sonucun kalıcı olması açısından çocuğun genellikle 18-20 yaş aralığını bitirmiş olmasıdır. Özellikle yüz ve vücut estetiğiyle ilgili 20 yaş sonrası birtakım işlemleri yapmak daha doğru. Ayrıca insanın kemik yapısının değişimi doğduğumuz gün başlayıp öldüğümüz gün biten bir süreç. Belli bir yaşa bağımlı olmaksızın her yaşta kemik yapıdaki değişiklikler sürüyor. Ancak yaşamın ilk 18-19 yılında bu değişim daha belirgin. Yani büyüme ve olgun yüz ifadesinin oturması anlamında daha hızlı bir değişim oluyor. Aslında bu süreç hiçbir zaman durmuyor. 20, 30, 40 yaşlarından sonra da kemik yapılardaki olgunlaşma devam ediyor.

Yasadaki 18 yaş sınırının istisnası nedir?

Bunun istisnası çocuğun fiziksel veya ruhsal gelişimini bozan bir sorunun olması ve bunun çocuk psikiyatristi tarafından da desteklenmiş olmasıdır.

Bu konuda hekimlere düşen sorumluluk nedir? Onları çocuk psikiyatrlarına yönlendirmek çözüm olabilir mi?

Bizim plastik cerrahlar olarak klinik tabloyu çok iyi değerlendirmemiz lazım. Buradaki çocuğun bize şikayet ettiği fiziksel sorun gerçek bir eksiklik, onu toplum içinde küçük düşüren ve rencide eden bir durum mu yoksa sadece basitçe vücudunun bir yerini beğenmemesi mi; bunun ayırdına iyi varmamız gerekiyor. Bu noktada gençler, genellikle anne-babayı da baskı altına alır ve çaresiz bırakırlar. Anne-babanın, çocuğun biraz daha sabırlı olması için genelde bizim desteğimize ihtiyacı oluyor. Ve bu noktada bizim anne-babaların elinden tutmamız gerekiyor. Öte yandan çocuğun hırçın ve ısrarlı biçimde ‘ben bunu yaptırmak istiyorum’ demesinin altında acaba başka ruhsal sıkıntılar olabilir mi diye çoğu zaman bir çocuk psikiyatristinden de fikir almak gerekebiliyor.